Wyrok z dnia 21 sierpnia 2009 roku, sygn. akt I C 1786/08
Przekazanie do Krajowego Rejestru Długów danych o zobowiązaniach dłużnika jest wykonywaniem prawa podmiotowego i jako takie nie jest bezprawne, chyba że nie zostały spełnione wymagania określone w art. 8 ust 1 ustawy z dnia 14 lutego 2003 roku o udostępnianiu informacji gospodarczych (Dz. U. nr 50 poz. 424 z późń. zm.).
Wyrok z dnia 21 sierpnia 2009 roku
I C 1786/08
Sąd Okręgowy w Białymstoku Wydział I Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: SSO Grażyna Wołosowicz (spr)
Protokolant: Aleksandra Oliferuk
po rozpoznaniu w dniu 7 sierpnia 2009 roku w Białymstoku
na rozprawie
sprawy z powództwa Przedsiębiorstwa Budowlanego E-S K., R., T. – sj
w Białymstoku
przeciwko GB A. Spółce z o.o. w W., Radosławowi K.
o ochronę dóbr osobistych i zapłatę
- Nakazuje pozwanemu GB A. Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W., aby złożył na stronie internetowej Krajowego Rejestru Długów (ww.krd.pl) oświadczenie następującej treści: „Oświadczam, iż brak było podstaw do powiadamiania Krajowego Rejestru Długów Biuro Informacji Gospodarczej S.A. o niezapłaconych zobowiązaniach spółki działającej pod firmą Przedsiębiorstwo Budowlane E.-S. K., R., T. s.j. w stosunku do GB A. sp. z o.o., na podstawie nakazów zapłaty w postępowaniu nakazowym wydanym przez Sąd Okręgowy w Białymstoku VII Wydział Gospodarczy o sygnaturach akt VII GNc 128/08 oraz VII GNc 138/08”.
- W pozostałym zakresie powództwo oddala;
- Zasądza od pozwanego GB A. Spółki w ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz powoda Przedsiębiorstwa Budowlanego E.-S. K., R., T. - Spółka Jawna w B. kwotę 1680 złotych tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 1080 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego;
- Zasądza od powoda Przedsiębiorstwa Budowlanego E.-S. K., R., T. – Spółka Jawna w B. na rzecz pozwanego Radosława K. kwotę 3257 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu – kosztów zastępstwa procesowego w sprawie.
UZASADNIENIE
Powód Przedsiębiorstwo Budowlane E.-S. K., R.,, T.- Spółka Jawna w B. po ostatecznym sprecyzowaniu powództwa wniósł o usunięcie skutków naruszenia jego dóbr osobistych poprzez zobowiązanie pozwanych Radosława K. i GB A. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. do złożenia oświadczenia o następującej treści: „Oświadczam, iż brak było podstaw do powiadomienia Krajowego Rejestru Długów Biuro Informacji Gospodarczej S.A. o niezapłaconych zobowiązaniach spółki działającej pod firmą Przedsiębiorstwo Budowlane E.-S. K., R., T. s.j. w stosunku do GB A. sp z o.o.”. Ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz Fundacji ZPP 15-554 Białystok ul. Dojlidy Fabryczne 23 kwoty 100.000 zł tytułem świadczenia na określony cel społeczny, oraz o zasądzenie kosztów procesu.
W uzasadnieniu pozwu wskazał, że pozwani złożyli do Krajowego Rejestru Długów Biuro Informacji Gospodarczej S.A. powiadomienie o niezapłaconych zobowiązaniach powódki. W ocenie powodowej spółki brak było ku temu podstaw, ponieważ nie ma ona żadnych wymagalnych zobowiązań w stosunku pozwanej spółki . W sprawie VII Gc 87/08 zawisłej przed Sądem Okręgowym w Białymstoku powód wniósł o oddalenie powództw. Roszczenie zostało zabezpieczone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w P. Wojciecha J., znajdujące się w depozycie sądowym kwoty w całości zabezpieczają roszczenie pozwanego wraz z kosztami postępowania zabezpieczającego. Okoliczności te były znane pełnomocnikowi pozwanej spółki R.K., który pomimo to złożył zawiadomienie o niezapłaconych zobowiązaniach. Pozwani swoim działaniem naruszyli wizerunek spółki oraz jej wiarygodność kupiecką w stosunku do klientów spółki i wiarygodność kredytową. Działania ich mają na celu jedynie utrudnienie funkcjonowania spółki. Odnosząc się do żądania zapłaty kwoty na wskazany cel społeczny podniósł, że powodowej spółce zależy na ochronie środowiska naturalnego Województwa Podlaskiego, a troska o ochronę środowiska i ekologię zawarta została nawet w nazwie spółki. Pozwani dysponują znacznymi środkami finansowymi, zadośćuczynienie powinno być adekwatne do zachowania pozwanych, skali naruszenie dóbr osobistych oraz sytuacji finansowej pozwanych, wysokość zadośćuczynienia koreluje z umyślnym działaniem w złej wierze. Zasądzenie takiej kwoty na cel społeczny związany z zachowaniem środowiska naturalnego wpłynie na skuteczne odbudowanie wizerunku firmy w środowisku lokalnym.
Pozwany R.K. w odpowiedzi na pozew wniósł o zwrot pozwu ewentualnie o oddalenie powództwa z uwagi na brak legitymacji biernej. Z ostrożności procesowej, w przypadku nieuwzględnienia powyższych wniosków wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz strony pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 7.200 zł.
W uzasadnieniu stanowiska odnośnie braku legitymacji procesowej wskazał, że jako pełnomocnik pozwanej spółki działał on w imieniu i na rzecz mocodawcy. Wskazał na dwie podstawy odnośnie zwrotu pozwu, a mianowicie brak wezwania pozwanego do dobrowolnego spełnienia żądania, co w związku z gospodarczym charakterem sprawy uzasadnia takie rozstrzygnięcie. Podniósł też, że powód niewłaściwie oznaczył siebie w pozwie, co wobec braku dokładnego oznaczenia strony powinno skutkować zwrotem pozwu. Odnosząc się merytorycznie do żądania pozwu wskazał, że złożył wniosek do Krajowego Rejestru Długów na podstawie dwóch nakazów zapłaty w sprawach VII GNc 128/08 i VII GNc 138/08. Podstawą działania pozwanego były orzeczenia konstytucyjnego organu wymiaru sprawiedliwości, stwierdzające za udowodnione żądanie złożonych pozwów. Powód (pozwany w tamtym postępowaniu) odmówił zapłaty długów, zatem działanie strony pozwanej w pełni uzasadniało złożenie wniosku o ujawnienie tego faktu do instytucji działającej w oparciu o w/w ustawę. Odnosząc się do wpłacenia do depozytu kwoty dochodzonej pozwem w sprawie VII GC 83/08 Sądu Okręgowego w Białymstoku przyznał, że wobec dobrowolnego zapłacenia do rąk komornika kwoty długu przyznał, że w obecnej chwili dług nie istnieje. Okoliczność ta jest znana stronie pozwanej dopiero od 19 stycznia 2009 r., tj. od dnia doręczenia pozwu, w przypadku podzielenia jego argumentacji przez Sąd lub Sąd prowadzący postępowanie w sprawie VII GC 83/08 dokona natychmiastowego wykreślenia wpisu dotyczącego powoda umieszczonego w Krajowym Rejestrze Długów. Odnosząc się do naruszenia dobrego imienia powoda wskazał, że twierdzenia te są chybione, powód mija się z prawdą usiłując uniknąć regulowania zobowiązań wynikających z zawartej umowy. Działania pozwanych nie są zatem bezprawne, prowadzone są w ramach obowiązującego porządku prawnego w celu realizacji prawa podmiotowego i ochrony uzasadnionego interesu.
PozwanyGB A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnościąw W. w odpowiedzi na pozew zajął takie samo stanowisko w sprawie (poza oddaleniem powództwa z uwagi na brak legitymacji biernej), zaś w uzasadnieniu odpowiedzi na pozew powołał się na te same okoliczności.
Sąd ustalił, co następuje:
W dniu 5 kwietnia 2008 r. pozwana spółka nabyła od RPM Sp. z o.o. w W. wierzytelność w kwocie 915.000 zł, przysługującą wobec powodowej spółki. (umowa k. 89-90). W dniu 9 kwietnia 2008 r. wezwała stronę powodową do zapłaty tejże kwoty wraz z odsetkami ustawowymi w terminie 3 dni (wezwanie k. 91).
Ponieważ powód nie uczynił zadość powyższemu wezwaniu, w dniach 28 sierpnia 2008 r. i 8 września 2009 r. wniosła pozwy do Sądu Okręgowego w Białymstoku o zapłatę kwot 400.000 zł oraz 515.000 zł (pozwy k. 30, 166). Nakazami zapłaty z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie VII GNc 128/08 oraz 11 września 2009 r. w sprawie VII GNc 138/08 Sąd Okręgowy w Białymstoku uwzględnił powództwa w całości. (nakazy zapłaty k. 98, 196). Strona powodowa (pozwana w tamtej sprawie) złożyła zarzuty do powyższych nakazów zapłaty.
W dniu 10 października 2008 r. pełnomocnik pozwanej spółki R.K. przekazał do Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej S.A. we Wrocławiu informację o niezapłaconych przez stronę powodową zobowiązaniach. Pismem z dnia 17 października 2008 r. powodowa spółka została powiadomiona o powyższym przez Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej S.A. we Wrocławiu. (zawiadomienie k. 4, informacja KRD k. 324, dane powoda wpisane do KRD k.328)
Wyrokiem z dnia 5 marca 2009 r. w sprawie VII GC 83/08 Sąd Okręgowy w Białymstoku utrzymał w mocy nakaz zapłaty z dnia 28 sierpnia 2008 r. w całości, natomiast nakaz zapłaty z dnia 11 września 2009 r. utrzymał w mocy w części obejmującej kwotę 295.000 zł, w pozostałej części nakaz zapłaty uchylił i powództwo oddalił. (wyrok z uzasadnieniem k. 202 – 215). Powyższy wyrok wobec zaskarżenia go przez obie strony nie jest prawomocny.
Sąd zważył, co następuje:
Na wstępie wyjaśnienia wymaga stanowisko pozwanych odnośnie żądania odrzucenia pozwu. Wbrew twierdzeniom pozwanych niniejsza sprawa nie ma charakteru sprawy gospodarczej w rozumieniu art. 479 § 1 kpc. Jest to wprawdzie sprawa ze stosunków cywilnych, pomiędzy przedsiębiorcami, jednakże nie jest to sprawa w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej. Jakkolwiek powstanie zobowiązania powoda jest związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, to niniejszy spór dotyczy naruszenia dóbr osobistych w związku z przekazaniem informacji o zobowiązaniach powoda do Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej S.A. we Wrocławiu. Tym samym warunkiem nadania sprawie biegu nie jest wezwanie do dobrowolnego spełnienia żądania, wobec czego zwrot pozwu z powodu niedokonania tej czynności przez stronę powodową nie jest dopuszczalny.
Także twierdzenie o zwrocie pozwu z uwagi na nieprecyzyjne oznaczenie strony powodowej nie jest uzasadnione. Istotnie art. 126 § 1 pkt 1) kpc nakazuje wskazanie w treści pozwu stron postępowania, w pozwie zaś powód określony jest jako Przedsiębiorstwo Budowlane E.-S. K., R., T.. Tymczasem nie ulega wątpliwości, że strona powodową w niniejszej sprawie jest Przedsiębiorstwo Budowlane E.-S. K., R., T. spółka jawna w B. Jednakże pozew nie może być zwrócony jedynie z powodu niewskazania formy prawnej, pod jaką działa strona powodowa. Zgodnie bowiem z art. 130 § 1 zd. 2 kpc mylne oznaczenie pisma procesowego lub inne oczywiste niedokładności nie stanowią przeszkody do nadania pismu biegu i rozpoznania go w trybie właściwym. Z sytuacją taka mamy do czynienia w niniejszej sprawie, albowiem z odpisu z KRS jednoznacznie wynika pod jaką formą prawna działa strona powodowa, wobec czego jej nieprecyzyjne wskazanie nie stanowi przeszkody do rozpoznania sprawy. Powołane w odpowiedzi na pozew orzeczenie Sądu Najwyższego dotyczy sytuacji, w której pozwanego oznaczono podając jedynie firmę przedsiębiorcy, którym była osoba fizyczna nie wskazana z imienia i nazwiska, zatem dotyczy całkowicie odmiennej sytuacji.
W dalszej kolejności rozważenia wymaga kwestia legitymacji procesowej po stronie pozwanej. Nie ulega wątpliwości, że R.K. działał jako pełnomocnik pozwanego GB A sp. z o.o. w W. oraz wypełniał i przesyłał dokumenty, na podstawie których wpisano następnie powodową spółkę do Krajowego Rejestru Długów. Jednakże powództwo wobec niego podlega oddaleniu jako bezzasadne, albowiem – jak trafnie wskazał on w odpowiedzi na pozew – nie ma on legitymacji procesowej w sprawie. Pełnomocnik działa bowiem zawsze w imieniu i na rzecz mocodawcy, a jego czynności wywierają skutek w sferze prawnej mocodawcy. To GB A. sp. z o.o. w W. przekazała do Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej informację o zobowiązaniach strony powodowej a R.K. działał w jej imieniu i na jej rzecz. Dlatego też nie można uznać, że dopuścił się przez to naruszenia dóbr osobistych strony powodowej.
Częściowo zasadne jest natomiast powództwo wobec pozwanego GB A. sp. z o.o. w W.
Dobra osobiste jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną zarówno prawa cywilnego - art. 23 kc jak i art. 47 Konstytucji RP. Zgodnie zaś z art. 43 kc przepisy o ochronie dóbr osobistych stosuje się odpowiednio do osób prawnych.
Nie ulega wątpliwości, że przedmiotem ochrony powyższych przepisów jest m. in. dobre imię (wizerunek) spółki. W orzecznictwie sądowym zasadnie podkreśla się, że "dobre imię osoby prawnej jest łączone z opinią, jaką o niej mają inne osoby ze względu na zakres jej odpowiedzialności. Uwzględnia się tu nie tylko renomę wynikającą z dotychczasowej działalności osoby prawnej, ale i niejako zakładaną (domniemaną) renomę osoby prawnej od chwili jej powstania. Dobre imię osoby prawnej naruszają wypowiedzi, które obiektywnie oceniając, przypisują osobie prawnej niewłaściwe postępowanie mogące spowodować utratę do niej zaufania potrzebnego do prawidłowego funkcjonowania w zakresie swych zadań" (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 2005 r., III CK 622/04, Lex nr 180853).
W pierwszej kolejności wyjaśnienia wymaga kwestia, czy doszło w ogóle do naruszenia dóbr osobistych powoda i na to pytanie należy odpowiedzieć twierdząco, albowiem na skutek przekazania do Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej o zobowiązaniach strony powodowej, został naruszony wizerunek spółki (jej dobre imię), wiarygodność kupiecka, wiarygodność w stosunku do klientów spółki i wiarygodność kredytowa. Powodowa spółka zajmuje się działalnością deweloperską, jak wynika z informacji załączonych do pozwu (wydruki stron internetowych k. 15-18), wykonała ona szereg inwestycji na rynku lokalnym, zarówno z zakresu budownictwa mieszkaniowego, budownictwa handlowo - usługowego jak i budynków użyteczności publicznej, zyskała przy tym uznanie otrzymując liczne wyróżnienia za wzniesione budynki. Jak trafnie wskazuje w pozwie strona powodowa, zakupy nieruchomości łączą się z bardzo dużymi wydatkami, stąd przed zawarciem umowy regułą jest – nie tylko w przypadku klientów będących przedsiębiorcami czy też w przypadku zamówień publicznych, ale i indywidualnych – sprawdzanie podmiotu w Krajowym Rejestrze Długów. Świadomość prawna społeczeństwa jest coraz większa, a powszechny dostęp do Internetu sprawia, że pozyskiwanie nowych klientów czy utrzymanie dotychczasowych po zamieszczeniu danego podmiotu w Krajowym Rejestrze Długów, jest – zwłaszcza w obliczu kryzysu finansowego – bardzo utrudnione. Tym samym niewątpliwie naruszone zostało dobro osobiste w postaci dobrego imienia (wizerunku) oraz wiarygodności spółki w stosunku do klientów. Ponadto w przypadku prowadzenia działalności deweloperskiej, która cechuje się długimi terminami wykonania inwestycji, niejednokrotnie dochodzi do dokonywania zakupów z odroczonym terminem płatności, który często zostaje wyznaczony po wykonaniu budynku. W tej sytuacji logicznym jest, że gdy dany podmiot zostaje umieszczony w Krajowym Rejestrze Długów, potencjalni dostawcy środków produkcyjnych z uwagi na obawę co do wypłacalności spółki niechętnie będą w dalszym ciągu przystawali na taka praktykę. Również zdolność kredytowa Spółki po zamieszczeniu informacji o istniejących wymagalnych zobowiązaniach w Krajowym Rejestrze Długów została znacznie ograniczona. Oczywistym jest, że banki przed decyzją o udzieleniu kredytów zawsze sprawdzają kondycję finansową ubiegającego się o nie podmiotu, która wobec zamieszczenia go w Krajowym Rejestrze Długów, nie przedstawia się korzystnie.
Zgodnie z art. 24 § 1 kc osoba, której dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem może żądać zaniechania tego działania, chyba, że nie jest ono bezprawne a w razie naruszenia dobra może także żądać żeby osoba, która dopuściła się naruszenia dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności żeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może także żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny. Zasady te określa art. 448 kc, który stanowi, że w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia.
Z powyższych przepisów wynika jednoznacznie, że ochrona dóbr osobistych przysługuje jedynie przed działaniem bezprawnym. Bezprawność należy rozumieć jako działanie sprzeczne z normami prawnymi, a nawet porządkiem prawnym oraz zasadami współżycia społecznego. W art. 24§1 kc ustawodawca wprowadził domniemanie bezprawności naruszenia dóbr osobistych, to zatem na stronie pozwanej w procesie spoczywa obowiązek wykazania okoliczności usprawiedliwiających to działanie.
Kwestia bezprawności postępowania, jako uzależniona jest od niej możliwość ochrony dóbr osobistych, była przedmiotem licznych wypowiedzi orzecznictwa i doktryny. W orzeczeniu z dnia 19 października 1989 r., II CR 419/89 (OSP 11-12/90, poz. 377) Sąd Najwyższy wyjaśnił, że za bezprawne uważa się każde działanie naruszające dobro osobiste, jeżeli nie zachodzi żadna ze szczególnych okoliczności usprawiedliwiających je, oraz że do okoliczności wyłączających bezprawność naruszenia dóbr osobistych zalicza się:
1) działanie w ramach porządku prawnego, tj. działanie dozwolone przez obowiązujące przepisy prawa,
2) wykonywanie prawa podmiotowego,
3) zgodę pokrzywdzonego (z zastrzeżeniem uchylenia jej skuteczności w niektórych przypadkach)
4) działanie w obronie uzasadnionego interesu
Natomiast w wyroku z dnia 13 kwietnia 2000 r., (III CKN 777/98 LEX nr 51361), Sąd Najwyższy wyjaśnił, że działanie w ramach obowiązującego porządku prawnego, by wyłączyć bezprawność, musi być dokonane w granicach określonych tym porządkiem prawnym, to jest pozostawać w zgodzie z obowiązującymi przepisami, powinno być rzeczowe, obiektywne, podjęte z należytą ostrożnością i przez osobę uprawnioną; nie może też wykraczać poza niezbędną dla określonych prawem celów potrzebę w zakresie wyrażanych ocen.
Przenosząc te rozważania na grunt niniejszej sprawy uznać należy, że pozwani nie wykazali okoliczności wyłączających bezprawność naruszenia dobra osobistego strony powodowej. Zgłoszenie dłużnika przez wierzyciela do Krajowego Rejestru jest wprawdzie działaniem w ramach obowiązującego porządku prawnego, a przekazanie do rejestru danych o zobowiązaniach jest wykonywaniem prawa podmiotowego wierzyciela. Jednakże możliwość taka obwarowana jest spełnieniem czterech przesłanek, określonych w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 14 lutego 2003 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych (Dz. U. 03.50.424). Przepis ten stanowi, że przedsiębiorca może przekazać do biura informację gospodarczą o zobowiązaniu albo zobowiązaniach innego przedsiębiorcy wyłącznie wówczas, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
1) zobowiązanie albo zobowiązania powstały wobec przedsiębiorcy przekazującego informację gospodarczą z tytułu umowy związanej z wykonywaniem działalności gospodarczej przez obydwu przedsiębiorców;
2) łączna kwota zobowiązań wobec przedsiębiorcy wynosi co najmniej 500 złotych;
3) świadczenie albo świadczenia są wymagalne od co najmniej 60 dni;
4) upłynął co najmniej miesiąc od wysłania przez przedsiębiorcę przekazującego dane będącego wierzycielem, listem poleconym, na adres do korespondencji wskazany przez dłużnika, a jeżeli dłużnik nie wskazał takiego adresu - na adres siedziby dłużnika, wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura, z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura.
Wskazane w powyższym przesłanki muszą przy tym wystąpić łącznie, nie zachowanie któregokolwiek ze wskazanych wymogów skutkuje bezprawnością postępowania.
Strona pozwana w dacie przekazania do biura informacji o zobowiązaniach strony powodowej (tj. w dniu 10 października 2008 r.) niewątpliwie spełniła wymogi określone w pkt. 1) – 3) przepisu. Posiadała zobowiązania wobec strony powodowej, które były związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przez obydwu przedsiębiorców. Zostały one stwierdzone nakazami zapłaty z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie VII GNc 128/08 oraz 11 września 2009 r. w sprawie VII GNc 138/08 Sądu Okręgowego w Białymstoku. Przepisy ustawy nie wymagają, by istnienie zobowiązania potwierdzone były prawomocnymi orzeczeniami sądowymi, w zamieszczonej w systemie informacji w rubryce stan postępowań zamieszczone są wzmianki „oczekiwanie na termin rozprawy” i „oczekiwanie na rozprawę”. Fakt późniejszego częściowego uchylenia nakazu zapłaty w sprawie VII GNc 138/08 nieprawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 5 marca 2009 r. w sprawie VII GC 83/08 nie oznacza bezprawności postępowania strony pozwanej. Nie ulega wątpliwości, że kwota zobowiązań wynosiła co najmniej 500 zł, albowiem kwoty jakie nakazano zapłacić powodowi (pozwanemu w tamtych sprawach), wynosiły odpowiednio 400.000 zł i 515.000 zł. Świadczenia były wymagalne co najmniej 60 dni, albowiem termin spełnienia świadczenia wynika z faktury VAT nr 03/01/2008 r. i upłynął dnia 24 stycznia 2008 r.
Nie spełniony został natomiast warunek określony w punkcie 4) art. 18 ust. 1 ustawy. Niewątpliwie upłynął miesiąc od daty otrzymania przez stronę powodową wezwania do zapłaty zobowiązania, jednakże wezwanie to nie spełnia wymogów określonych w powyższym przepisie. W wezwaniu do zapłaty z dnia 9 kwietnia 2008 r. pełnomocnik pozwanego wezwał powoda jedynie do zapłaty dochodzonej kwoty, jednakże nie zamieszczono w nim ostrzeżenia o skutkach jakie nastąpią w razie niezapłacenia kwoty. Tymczasem przepis jasno wymaga, by w wezwaniu do zapłaty zamieszczono ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura, z podaniem jego firmy i adresu siedziby. Jak uprzednio zaznaczono, przesłanki uprawniające do zgłoszenia danych o zobowiązaniach muszą być spełnione łącznie. Dlatego też brak którejkolwiek z nich wyłącza możliwość uznania, że działanie takie było zgodne z obowiązującym porządkiem prawnym.
Z uwagi na powyższe stwierdzić należy, że naruszenie przez pozwaną spółkę dóbr osobistych powoda było działaniem bezprawnym, wobec którego stronie powodowej przysługuje ochrona prawna przewidziana w art. 24 kc i 448 kc. Strona powodowa wystąpiła z roszczeniem o usunięcie skutków naruszenia dobra osobistego, a mianowicie o zobowiązanie strony pozwanej do złożenia oświadczenia o określonej treści. W orzecznictwie podkreśla się, że żądanie złożenia oświadczenia w odpowiedniej treści i odpowiedniej formie powinno być przez stronę powodową skonkretyzowane, aby mogło być poddane osądowi. Nie oznacza to jednak, że sąd orzekający jest ściśle związany wskazaną przez powoda treścią oświadczenia. Sąd może ingerować w treść oświadczenia przez ograniczenie jej zakresu czy uściślenie określonych sformułowań (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2007 r., II CSK 392/06, Lex nr 276219).
W niniejszej sprawie powód nie wskazał wprawdzie wprost, w jakiej formie ma zostać złożone oświadczenie przez stronę pozwaną. Pomimo tego za z okoliczności sprawy wynika, że żądanie dotyczyło w dorozumiany sposób zamieszczenia stosownego oświadczenia w Krajowym Rejestrze Długów. Skoro do naruszenia dobra osobistego doszło poprzez bezprawne zgłoszenie danych o zobowiązaniach strony powodowej, to do usunięcia skutków naruszenia dobra osobistego najbardziej celowe jest zamieszczenia stosownego oświadczenia także w Krajowym Rejestrze Długów. Jeżeli chodzi o samą treść oświadczenia podana w pozwie, w ocenie Sądu powinna ona ulec uściśleniu. Jak wynika z dokonanych powyżej rozważań, zgłoszenie do Rejestru informacji o zobowiązaniach strony powodowej było bezprawnym naruszeniem dóbr osobistych jedynie z uwagi na brak ostrzeżenia o powyższym zamiarze w wezwaniu do zapłaty. Dlatego też uzasadnione w ocenie Sądu będzie zobowiązania strony pozwanej do złożenia oświadczenia o treści wskazanej w wyroku. Sformułowanie oświadczenia przez stronę powodową, a w szczególności „brak było podstaw do powiadomienia” jest zbyt ogólnikowe. Jakkolwiek nie wszystkie przesłanki do przekazania informacji zostały spełnione, to strona pozwana nie dopełniła jedynie wymogu formalnego, najmniej istotnego wobec funkcji, jaką pełni Krajowy Rejestr Długów. Wobec powyższego złożone oświadczenie powinno precyzyjnie wskazywać, jakiej podstawy zabrakło, aby możliwe było zgłoszenie strony powodowej do Krajowego Rejestru Długów.
Za nieuzasadnione należy uznać natomiast żądanie zasądzenia określonej kwoty na cel społeczny. W orzecznictwie ugruntowane jest stanowisko, że Sąd nie ma obowiązku uwzględniania roszczeń przewidzianych w art. 448 kc w każdym przypadku naruszenia dóbr osobistych. Przy stosowaniu tego przepisu należy brać pod uwagę pod uwagę całokształt okoliczności faktycznych, w tym winę sprawcy naruszenia dóbr osobistych i jej stopień oraz rodzaj naruszonego dobra.(wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 kwietnia 2006 r., II PK 245/05, OSNP 2007/7-8/101).
W ocenie Sądu strona pozwana dopuściła się zawinionego naruszenia dobra osobistego na skutek niezachowania należytej ostrożności. Zgłoszenia informacji o zobowiązaniach strony powodowej dokonywał profesjonalny pełnomocnik, który powinien wykazać się znajomością przepisów prawa określających dopuszczalność takiego działania. Jak uprzednio ustalono, było ono bezprawne, jednakże wyłącznie na skutek nie zamieszczenia w wezwaniu do zapłaty ostrzeżenia o zamiarze zgłoszenia danych do Rejestru. W takiej sytuacji nie można mówić o winie umyślnej w naruszeniu dóbr osobistych powoda, doszło do niego na skutek niezachowania należytej ostrożności, braku staranności wymaganej w sprawach tego rodzaju. Twierdzenia strony powodowej, że działanie to było formą szykany, wynikało ze złej woli i miało służyć naciskowi w postępowaniu sądowym pomiędzy stronami, nie zostały poparte żadnymi dowodami. Nie bez znaczenia jest także i to, że wyrok sądu I instancji uwzględnił powództwo strony pozwanej w niniejszej sprawie w większym stopniu, jakkolwiek jest on nieprawomocny to stopień naruszenia dobra osobistego w takiej sytuacji nie jest na tyle znaczący, aby uzasadnione było stosowanie wobec strony pozwanej dodatkowych sankcji. Także i skutki naruszenia dobra osobistego nie powinny być pominięte przy ocenie zasadności roszczenia. Strona powodowa nie przedstawiła żadnych konkretnych danych odnośnie tego, w jakim stopniu naruszenie dóbr osobistych wpłynęło na wizerunek Spółki, w szczególności nie wskazała, by z tego powodu utraciła ona płynność finansową czy też utraciła znaczną cześć zysków. Wobec powyższego powództwo w tej części w ocenie Sądu winno ulec oddaleniu.
Z uwagi na powyższe Sąd uwzględnił powództwo przeciwko pozwanemu GB A. sp. z o.o. w W. w części dotyczącej usunięcia skutków naruszenia dobra osobistego poprzez żądanie zobowiązania strony pozwanej do złożenia oświadczenia o określonej treści, modyfikując treść tego oświadczenia. Z kolei powództwo o zasądzenie kwoty 20.000 zł na wskazany przez powoda cel społeczny Sąd oddalił jako niezasadne. Także powództwo wobec pozwanego R.K., z uwagi na brak legitymacji procesowej po stronie pozwanej, Sąd oddalił w całości.
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 23 kc, art. 24 § 1 kc w zw. z art. 448 kc.
O kosztach postępowania Sąd orzekł na zasadzie art. 100 kpc.